Yurtdışı Tedavileri
Nereye, Nasıl Başvurulur?
5510 Sayılı Kanun kapsamında sağlık yardımları Kurumumuzca karşılanan genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin yurt içinde yapılamayan tetkik/tahlil ve tedavi işlemleri usulüne uygun düzenlenmiş sağlık kurulu raporu ile bağlı bulunduğu il müdürlüğüne veya Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğümüze başvuru yapılır.
Tedavi İçin Gerekli Sağlık Kurulu Raporunun Temini ve Onay Aşamaları :
- Sağlık Uygulama Tebliğinde belirtilen esaslar doğrultusunda tedavinin yurt içinde mümkün olmadığına dair ilgili sağlık kuruluşundan SUT eki “Yurt Dışına Tedaviye Gönderileceklere İlişkin Sağlık Kurulu Raporu” (EK-2/E-1) formatına uygun olarak hazırlanan sağlık kurulu raporunun temin edilmesi gerekir.
- Usulüne uygun düzenlenmiş sağlık kurulu raporu Ankara Şehir Hastanesi ve İstanbul Şişli Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve İzmir Yenişehir Eğitim ve Araştırma Hastanesinden herhangi biri tarafından teyit edilecek ve daha sonra Sağlık Bakanlığınca onaylanacaktır.
- Bu işlemler ilgililer tarafından yaptırılabileceği gibi, bağlı bulundukları ilin Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne veya Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğüne teslim edilerek Kurumumuzca da yapılmaktadır.
- Sağlık kurulu raporları, teyit ve onay işlemlerinin tamamlanmasını müteakip hasta/yakını veya Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü tarafından Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğüne intikal ettirilerek Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlük Makamının onayına sunulmaktadır.
Tetkik İçin Gerekli Sağlık Kurulu Raporunun Temini ve Onay Aşamaları
Yurt içinde yapılamayan tetkik/tahlillerinin yurt dışında yaptırılması işlemleri
- Numunenin gönderilmesi
- Hastanın gönderilmesi şeklinde tetkik işlemleri yurt dışında yaptırılabilir.
- Numunenin gönderilmesi veya hastanın gönderilmesi suretiyle tetkiklerin ve/ veya tahlillerin yurt dışında yaptırılabilmesi için gerekli sağlık kurulu raporları, üniversite veya eğitim araştırma hastaneleri sağlık kurullarınca, SUT eki “Yurtdışı Tetkike İlişkin Sağlık Kurulu Raporu” (EK-2/E2) formatına uygun olarak düzenlenecektir. Raporlarda tetkikin/ tahlilin yurt içinde yapılamadığı ayrıntılı gerekçeleri ile belirtilecektir.
- Numunenin gönderilmesi suretiyle yurt dışında yapılacak tetkikler ve/ veya tahliller için düzenlenen sağlık kurulu raporları Sağlık Bakanlığına onaya gönderilmektedir.
- Sağlık kurulu raporları, onay işlemlerinin tamamlanmasını müteakip hasta/yakını veya Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü tarafından Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğüne intikal ettirilerek Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlük Makamının onayına sunulmaktadır.
Yurt Dışı Tedavi Onay aşamasından Sonra Yapılacak İşlemler
Kurumca onaylanan rapor ve diğer belgeler, tedaviyi sağlayacak sağlık tesisi ile gerekli koordinasyonun sağlanması ve tedavi esnasında veya sonrasında tanzim olunan belgelerin onaylanması, tercüme edilmesi gibi işlemlerin yürütülebilmesi amacıyla Dışişleri Bakanlığına gönderilmekte ve yurt dışı sağlık hizmeti sunucusu ile gerekli iletişim ve koordinasyon sağlanmaktadır. Diğer işlemlerin yürütülmesi için, sağlık kurulu raporu ve yurtdışı tedaviye ilişkin diğer belgeler ilgili sosyal güvenlik il müdürlüğüne ayrıca gönderilmektedir.
Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerince Yapılacak İşlemler
Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlük Makamından onay alındığına ve konu hakkında Dışişleri Bakanlığına bilgi verildiğine ilişkin talimatın sosyal güvenlik il müdürlüğüne ulaşmasını müteakip;
- 5510 sayılı Kanunun 4(a) kapsamındaki sigortalı veya bakmakla yükümlü olunan kişi için ilgili ülkeye göre formülerlerin tanzim edilmesi,
- Yurtdışı yol, gündelik ve refakatçi giderleri için talep edilmesi halinde harcırah işlemleri (Avans verilmesi dahil),
- Tedaviye ilişkin paranın ilgili ülkeye transfer işlemleri (ilgili birimlerle koordineli olarak)
- Tedavinin bitiminde sigortalı veya bakmakla yükümlü olunan kişi ile mahsuplaşma işlemleri vb. işlemler yürütülmektedir.
Yurtdışı Tedaviye İlişkin Sağlık Hizmeti Bedellerinin Ödenme Esasları :
- Yurt dışında tedavi edilecek kişi, var ise yurt dışındaki sevke konu tedaviye ilişkin sözleşmeli sağlık hizmeti sunucusuna sevk edilir ve sağlık hizmeti giderlerinin tümü karşılanır. Yurt dışında sözleşmeli sağlık hizmeti sunucusunun olmaması hâlinde de sevk edilen sağlık hizmeti sunucusunda yapılan tedavilere ait giderlerin tamamı Kurumca ödenir. Ancak, kişinin tercihi doğrultusunda Kurumun yurt dışında sözleşmeli olduğu sağlık hizmeti sunucusuna gitmemesi hâlinde, sözleşmeli yere ödenebilecek tutarı geçmemek üzere Kurumca ödeme yapılır, arada fark oluşması hâlinde fark kişi tarafından karşılanır.
- Kişilerin Ülkemizle sosyal güvenlik sözleşmesi olan bir ülkeye gönderilmesi halinde; o ülke ile yapılan sosyal güvenlik sözleşmesinde tedavi uygulaması öngörülmüş ve tedavi amacıyla gönderilen kişi sosyal güvenlik sözleşmesinin kapsamında bulunuyorsa, bunlar hakkında sosyal güvenlik sözleşmesi hükümleri uygulanır.
- Yurt dışında yapılan tedavi bedelleri, Kurum tarafından yurt dışı sağlık hizmeti sunucusu banka hesabına havale edilmesi veya kişilerce ödenen tutarın belge karşılığı kendilerine ödenmesi suretiyle karşılanır.
- Kurumca, yurt dışında yapılacak tedaviler için oluşacak giderlere mahsuben talep edilmesi halinde, kişilere veya sağlık hizmeti sunucusuna avans ödenebilir.
- Acil müdahaleyi gerektiren durumlar ile sevke konu hastalığın komplikasyonuna bağlı olarak gelişen durumlar hariç olmak üzere yurt dışına sevke konu hastalık dışındaki tedavi giderleri Kurumca ödenmez.
- Kurum, avans ödemeleri için, yurt dışındaki sağlık hizmeti sunucuları tarafından düzenlenen belgelerin ve raporların misyon şeflikleri tarafından onaylanmasını isteyebilir.
- Türkiye’de tedavisi yapılamayan bir hastalık için yurt dışına gönderilen hastaya, gönderildiği ülkedeki sağlık hizmeti sunucusu tarafından sevke konu tedavi dışında farklı bir tedavi uygulaması öngörülmekte ise, SUT ’un 2.5.3.A-1 maddesinde belirtilen rapor ve onayların öngörülen yeni tedavi için de alınmış olması halinde tedavi giderleri karşılanır. Aksi halde yeni tedavi bedeli ile bu tedaviye ilişkin yol ve gündelik gideri Kurumca karşılanmaz.
Yurtdışı Tetkik Bedellerinin Ödenme Esasları :
- Numunenin gönderilmesi veya hastanın gönderilmesi suretiyle yurt dışında yapılan tetkik ve/ veya tahlil bedeli tetkik ve/ veya tahlili yapan sağlık hizmeti sunucusunca düzenlenen faturada/ fatura yerine geçen belgede belirtilen tutar üzerinden, Kurum tarafından yurt dışı sağlık hizmeti sunucusu banka hesabına havale edilmesi veya kişilerce ödenen tutarın belge karşılığı kendilerine ödenmesi suretiyle karşılanır.
- Kurumca, yurt dışında yapılacak tetkikler/ tahliller için oluşacak giderlere mahsuben talep edilmesi halinde kişilere veya sağlık hizmeti sunucusuna avans ödenebilir.
Raporların Yenilenmesi, Bekleme Süreleri ve Süre Uzatımı
Yurt dışı tedaviye ilişkin raporların Sağlık Bakanlığınca onaylanmasından itibaren üç ay içinde yurt dışına çıkılmaması nedeniyle işlem yapılmayan raporların yenilenmesi gerekir.
- Yurtdışı tedavi süresi raporda belirtilen süreyi geçemez. Tıbbi nedenlerle yurt dışında tedavinin uzaması halinde, tıbbi gerekçeler misyon şeflikleri vasıtasıyla Kuruma gönderilir. Tedavi süresinin uzatılmasının uygun olup olmadığı konusunda Ankara Şehir Hastanesinin yazılı görüşü alınarak altı ayı geçmeyen dönemler halinde tedavi süresi uzatılabilir. Belirlenen ya da uzatılan sürenin aşılması halinde aşılan süreye ait tedavi giderleri ile gündelik ve refakatçi giderleri ödenmez.
- Yurt içinde sağlanamayan organ nakli işlemleri yurt dışında uzun bekleme sürelerini gerektirdiğinden, hastaların yurt dışındaki ilk tetkiklerinin tamamlanmasını müteakip uygun organ teminine kadar geçecek süredeki tetkik ve tedavileri yurt içinde yapılacaktır. Uygun organ temini üzerine hasta, yeni bir sağlık kurulu raporuna ihtiyaç duyulmadan nakil işlemi için yurt dışına gönderilecektir. Ancak hastanın organ nakli sırasına alındığı tarihten itibaren bekleme süresinin beş yılı geçmesi halinde, yurt dışına gönderilmeye ilişkin sağlık kurulu raporunun SUT’un 2.5.3.A-1 numaralı maddesi doğrultusunda yenilenmesi ve ilgili onayların yapılmış olması gereklidir.
- Organ nakli tedavisi için yurt dışına gönderilen kişilerin, organ teminine kadar geçecek sürenin naklin gerçekleştirileceği ülkede geçirilmesinin zorunlu olduğunun yurtdışı sağlık hizmeti sunucusunca gerekçeleriyle belgelendirilmesi halinde Genel Müdürlük, Sağlık Bakanlığının yazılı görüşünü almak suretiyle bekleme süresinin yurt dışında geçirilmesine karar vermeye ve yurt dışında geçirilecek süreyi belirlemeye yetkilidir. Bu süre altı ayı geçmeyen dönemler halinde uzatılabilir. Yurt dışında toplam bekleme süresi iki yılı geçemez. Belirlenen ya da uzatılan sürenin aşılması halinde aşılan süreye ait tedavi giderleri ile gündelik ve refakatçi giderleri ödenmez.
- Yurt dışına tedavi amacıyla gönderilen hastaların kontrol tedavilerinin yurt içindeki sağlık hizmeti sunucularında yapılması esastır. Ancak, hastaların kontrol tedavisi amacıyla yurt dışına gönderilebilmesi için;
a) Yurt dışına tedavi amacıyla gönderilen hastaların ilk muayene ve/veya tedavi işleminin başlangıç tarihinden itibaren, organ, doku ve kök hücre nakli gibi tedaviler için gönderilen hastaların ise nakil tarihinden itibaren; dört yıllık sürenin tamamlandığı tarihten sonraki her kontrol tedavileri için SUT’un 2.5.3.A-1 maddesinde yer alan şekil ve şartları içeren yeni bir sağlık kurulu raporu düzenlenmiş olması,
b) Hastaların bu dört yıllık süreden önceki kontrol tedavileri için yurt içindeki SUT’un 2.5.3.A-1 maddesinde belirtilen ilgili sağlık hizmeti sunucularınca ya da yurt dışında tedavi gördüğü sağlık hizmeti sunucusu tarafından kontrol tarihini de içeren gerekçeli kontrol tedavi raporunun düzenlenmiş olması,
c) Düzenlenmiş olan bu raporların SUT’un 2.5.3.A-1(3) maddesinde yer alan sağlık hizmeti sunucularından biri tarafından uygun görülerek teyit edilmiş olması,
gerekir.
Yurt Dışında Geçici veya Sürekli Görevle Bulunanların Tedavileri :
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının a bendinde sayılan sigortalılardan işverenleri tarafından, c bendinde sayılan sigortalılardan ise özel mevzuatlarında belirtilen usûle uygun olarak;
- Geçici görevle yurt dışına gönderilenlere sadece acil hallerde,
- Sürekli görevle gönderilenler ile bunların yurt dışında birlikte yaşadıkları bakmakla yükümlü olduğu kişilere, acil hal olup olmadığına bakılmaksızın,
- sağlanan sağlık hizmetleri bedelleri, yurtiçinde sözleşmeli sağlık hizmeti sunucularına tedavinin yapıldığı tarihte ödenen en yüksek tutarı aşmamak kaydıyla Kurumca karşılanır.
- Geçici veya sürekli görevle yurtdışında bulunan sigortalıların sağlık hizmeti giderleri, öncelikle işverenler tarafından ödenir ve yurt dışında görevli olunduğuna dair belge ile birlikte (belgede geçici veya sürekli görevlendirme yapıldığının belirtilmesi gerekmektedir) mahalli konsolosluktan tasdikli rapor ve sair belgelere (fatura vb.) dayanılarak Kurumdan talep edilir.
- Yurt dışına 6 aydan fazla görevle gönderilme sürekli görevle gönderilme sayılır.
- Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Kurumla sözleşmeli sağlık hizmeti sunucusu bulunması halinde, geçici ya da sürekli görevle bu ülkede bulunanlar ile bakmakla yükümlü olduğu kişilerin acil haller hariç sözleşmesiz sağlık hizmeti sunucularından alınan sağlık hizmeti bedelleri Kurumca karşılanmaz.
Geçici Ya da Sürekli Görevle Gönderilme Dışında Yurt Dışında Bulunma Hali:
- Sigortalı veya bakmakla yükümlü oldukları kişilerin geçici veya sürekli görevle gönderilme dışında turistik, ziyaret ve bunun gibi diğer nedenlerle yurtdışında bulunmaları halinde, bulunulan ülkede yapmış oldukları sağlık hizmetleri giderlerinin Kurumumuzca karşılanması söz konusu değildir. Ancak, ülkemiz ile bulunulan ülke arasında sağlık yardımlarını da kapsayan ikili sosyal güvenlik sözleşmesi bulunması halinde bu sözleşme hükümleri uygulanır.
- Türk vatandaşı olan genel sağlık sigortalılarının ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde bulundukları sırada sağlanan sağlık hizmeti bedelleri, yurt içinde sözleşmeli sağlık hizmeti sunucularına ödenen en yüksek tutarı geçmemek üzere Kurumca karşılanır. Bu ülkede Kurumla sözleşmeli sağlık hizmeti sunucusu bulunması halinde acil haller hariç sözleşmesiz sağlık hizmeti sunucularından alınan sağlık hizmeti bedelleri Kurumca karşılanmaz. Bu fıkra kapsamında olan kişilere ayrıca yol ve gündelik gideri ödenmez.
Yurtdışı Yol, Gündelik ve Refakatçi Giderleri
- Yurt dışına gönderilen hasta ile raporda öngörülmesi halinde bir kişiyle sınırlı olmak üzere refakatçisinin (18 yaşını doldurmamış kişiler için refakatçi öngörülme şartı aranmaz) yol gideri, ulaşım aracına ilişkin fatura/ bilet tutarı üzerinden Kurumca ödenir. Yurt dışı tetkik/ tedavi için düzenlenen sağlık kurulu raporunda hastanın yurt dışına tarifeli hava taşıtı dışındaki hava taşıtı ile (ambulans uçak, özel uçak vb.) naklinin gerektiğinin belirtilmesi halinde gidiş için söz konusu taşıt bedelleri fatura/ belge karşılığı ödenir. Yurt dışına gönderilen hastanın dönüşü için; tedavinin yapıldığı sağlık hizmeti sunucusunca tarifeli hava taşıtı dışında bir hava taşıtı ile dönmesi gerektiğinin belgelendirilmesi halinde de taşıt bedelleri ulaşım aracına ilişkin fatura/ belge tutarı üzerinden ödenmektedir.
- Tedavi/ tetkik için yurtdışına gönderilen kişinin tedavi/ tetkik sırasında ölümü hâlinde, cenazesinin nakil gideri ile varsa refakatçisinin yurda dönüş yol giderleri de Kurumca karşılanır.
- Yurt dışına gönderilen hasta ile raporda öngörülmesi halinde bir kişiyle sınırlı olmak üzere refakatçisine (18 yaşını doldurmamış kişiler için refakatçi öngörülme şartı aranmaz) “gündelik”/“yemek ve yatak gideri” ödemesi yapılır.
Yemek ve yatak gideri ödemesi,
- Ayaktan tedavinin sağlandığı her gün için hasta ve refakatçinin her birine “gündelik”,
- Yatarak tedavide ise yatarak tedavi süresi ile sınırlı olmak üzere sağlık hizmeti sunucusunda kalınmayan her gün için (bunun belgelenmesi halinde) refakatçisine “yemek ve yatak gideri” ödenir.
- Ödemelerde, 6245 sayılı Harcırah Kanunu gereği Bakanlar Kurulunca belirlenen ilgili yıl “Yurtdışı Gündeliklerinin Hesaplanmasında Esas Alınacak Cetvel” in (VI) numaralı (Aylık/ kadro derecesi 5-15 olanlar) sütununda gönderilen ülke için belirlenen bedel esas alınmaktadır.