4/b Kendi Adına ve Hesabına Bağımsız Çalışanlar ile Köy ve Mahalle Muhtarları
Yaşlılık Aylığı
Yaşın ilerlemesi nedeniyle çalışma gücünün azalması sonucu gelir kaybına uğrayan sigortalıların geçimlerini sağlamak amacıyla kurulmuş yaşlılık sigortasından bağlanan aylıktır.
Yaşlılık Aylığı Bağlanmasının Koşulları Nelerdir?
Kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar ile köy ve mahalle muhtarlarına yaşlılık aylığının bağlanmasında hangi kanun hükümlerinin geçerli olacağı ilk defa sigortalı olunan tarihe göre değişiklik göstermektedir.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun yürürlük tarihinden önce 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa göre sigortalı olanlar için bu kanunlardaki şartlar geçerli olacak, dolayısıyla bu kişilerin kazanılmış hakları korunacaktır.
Bu kapsamdaki sigortalılara yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için, Kurumumuza yaşlılık aylığı bağlanması için talepte bulunduğu tarihte prim ve prime ilişkin borcunun bulunmaması gerekmektedir.
Buna göre;
1/10/1999 tarihi itibariyle aylık bağlanmasına hak kazananlar ile hak kazanmalarına iki tam yıl veya daha az kalan sigortalılara;
- Kadın için 20 tam yıl, erkek için 25 tam yıl prim ödemesi,
- Kadın için 50, erkek için 55 yaşında olması ve 15 tam yıl prim ödemesi,
şartlarından birinin yerine getirilmesi koşuluyla yaşlılık aylığından yararlanabilirler.
Sigortalıların 1/10/1999 tarihi itibariyle aylık bağlanmasına hak kazanmalarına 2 yıldan daha fazla süre var ise ve 1/6/2002 tarihi itibariyle kadın 20 erkek için 25 tam yıl prim ödeme süresini dolduranlar veya doldurmalarına kalan süreye göre sigortalılara kademeli geçiş uygulanarak tabi olacakları yaşlılık aylığı şartları belirlenmektedir.
8/9/1999 (dahil) tarihinden önce sigortalı olanların 1479 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinin ikinci fıkrasına göre yaşlılık aylığına hak kazanmaları için aranan ve 1/6/2002 tarihi itibarıyla kadınlarda 20 tam yıl, erkeklerde 25 tam yıl prim ödeme gün sayısı koşulunun tamamlanmasına kalan süreye göre kademelendirilen yaş koşulu, 7438 sayılı Kanunla 3/3/2023 tarihinden geçerli olmak üzere Kanuna eklenen geçici 95 inci madde ile kaldırıldığından, 3/3/2023 (dahil) tarihinden sonra talepte bulunan kadın sigortalılardan 20 tam yıl, erkek sigortalılardan 25 tam yıl koşulunu sağlayanlar yaşlılık aylığına hak kazanacaklardır.
Buna göre, 8/9/1999 (dahil) tarihinden önce sigortalı olan ve hak kazanma koşulu 1479 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesine göre belirlenenlerden 1/6/2002 tarihi itibarıyla 3 tam yıldan az hizmeti bulunan ve yaş haddi kademelendirilmeyen sigortalılar da kadın ise 20 tam yıl, erkek ise 25 tam yıl koşulunu sağlamaları ve 3/3/2023 (dahil) tarihinden sonra talepte bulunmaları halinde herhangi bir yaş koşulu aranmaksızın yaşlılık aylığına hak kazanabilecektir.
1/10/1999 tarihinde kadın ise 50, erkek ise 55 yaş ve en az 15 tam yıl için 2 yıldan daha fazla süre var ise kademeli geçiş süreci uygulanacaktır.
Kanun Çıktığı Tarihte Emekliliğine Kalan Süre |
Yaş |
Prim Ödeme Süresi |
|
Kadın |
Erkek |
||
2-4 Yıl arasında olanlar |
51 |
56 |
15 Yıl |
4-6 Yıl arasında olanlar |
52 |
56 |
15 Yıl |
6-8 Yıl arasında olanlar |
53 |
57 |
15 Yıl |
8-10 Yıl arasında olanlar |
54 |
57 |
15 Yıl |
10 Yıldan fazla olanlar |
56 |
58 |
15 Yıl |
8/9/1999 tarihinden 30/4/2008 tarihine kadar ilk defa sigortalı sayılanlar;
- Kadın için 58, erkek için 60 yaşını doldurmuş ve 25 tam yıl sigorta primi ödemiş olması veya
- Kadın için 60, erkek için 62 yaşını doldurması ve en az 15 tam yıl prim ödemesi Şartlarından birinin yerine getirilmesi koşuluyla yaşlılık aylığından yararlanabilirler
30/4/2008 tarihinden sonra sigortalı sayılanların yaşlılık aylığına hak kazanmalarında 5510 sayılı Kanunla belirlenen şartlar geçerli olacaktır.
5510 sayılı Kanuna göre;
2036 yılına kadar kadın için 58, erkek için 60 yaşını doldurmak ve 9000 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak şartıyla
2036 yılından sonra 9000 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödeme gün sayısı koşulunun yerine getirilmesi halinde ise, gün koşulunun yerine getirildiği tarih aralığındaki yaş hadleri esas alınarak yaşlılık aylığına hak kazanılabilinir.
İlgili Kanun |
Hizmet Akdine Tabi Çalışan 4 (b) Sigortalıları İçin 9000 Prim Ödeme Gün Sayısı Koşulunun Oluştuğu Tarih |
Tahsis Talep Tarihinde Gerekli En Az |
||
Yaş |
Prim Ödeme Gün Sayısı |
|||
Kadın |
Erkek |
|||
5510 |
01.05.2008 - 31.12.2035 |
58 |
60 |
9000 |
01.01.2036 - 31.12.2037 |
59 |
61 |
9000 |
|
01.01.2038 - 31.12.2039 |
60 |
62 |
9000 |
|
01.01.2040 - 31.12.2041 |
61 |
63 |
9000 |
|
01.01.2042 - 31.12.2043 |
62 |
64 |
9000 |
|
01.01.2044 – 31.12.2045 |
63 |
65 |
9000 |
|
01.01.2046 – 31.12.2047 |
64 |
65 |
9000 |
|
01.01.2048 ve sonrası |
65 |
65 |
9000 |
Bu düzenleme ile 2048 yılından itibaren yaşlılık aylığına hak kazanma yaşı kadın ve erkek için 65 olacaktır.
Ayrıca yaşlılık veya emekli aylığı bağlanmasında bazı istisnalar da getirilmiştir.
Şöyle ki;
Kadın için 58, erkek için 60 yaş ile 2036 yılından sonrası için getirilen kademeli yaş hadlerine 65 yaşını geçememek üzere 3 yıl eklenmesi durumunda, 5400 prim ödeme gün sayısı üzerinden de yaşlılık aylığı bağlanabilecektir.
İlgili Kanun |
Hizmet akdine tabi çalışan 4 (b) sigortalıları için 5400 prim ödeme gün sayısı koşulunun oluştuğu tarih |
Tahsis Talep Tarihinde Gerekli En Az |
||
Yaş |
Prim Ödeme Gün Sayısı |
|||
Kadın |
Erkek |
|||
5510 |
01.05.2008 - 31.12.2035 |
61 |
63 |
5400 |
01.01.2036 - 31.12.2037 |
62 |
64 |
5400 |
|
01.01.2038 - 31.12.2039 |
63 |
65 |
5400 |
|
01.01.2040 - 31.12.2041 |
64 |
65 |
5400 |
|
01.01.2042 - 31.12.2043 |
65 |
65 |
5400 |
|
01.01.2044 – 31.12.2045 |
65 |
65 |
5400 |
|
01.01.2046 – 31.12.2047 |
65 |
65 |
5400 |
|
01.01.2048 |
65 |
65 |
5400 |
Ne Zaman Emekli Olabilirim?
Aşağıda yer alan web sayfasındaki “Ne Zaman Emekli Olabilirim” uygulamasının “Kendi Nam ve Hesabına Çalışanlar” linkini tıklayarak ne zaman emekli olabileceğinizi öğrenebilirsiniz!
https://uyg.sgk.gov.tr/EMEKTARWEB/hakKazanma.do
Yaşlılık Aylığının Bağlanması İçin Nereye ve Nasıl Başvurulur?
Kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmalarından dolayı sigortalı olanlar ile köy ve mahalle muhtarlarının, bağlı bulundukları sosyal güvenlik il/merkez müdürlüğüne başvuru yapmaları gerekmektedir.
Ayrıca e-devlet üzerinden de yaşlılık aylığına başvuruda bulunulabilinir.
Kimler Başvurabilir?
Yaşlılık aylığı alabilmek için ilgili kanunlarındaki koşulları yerine getiren sigortalılar başvuru yapabilmektedir.
Ancak kişilere yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için talepte bulundukları tarihte prim ve prime ilişkin borcunun herhangi bir borçlarının bulunmaması gerekmektedir.
Müracaat İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
-Gelir/Aylık/Ödenek Talep Belgesi
Aylık Bağlandığında Nasıl Bilgi Alınır?
Aylık bağlama işlemi tamamlandığında kişiye bilgi yazısı ve sms gönderilmektedir.
SMS Bilgilendirme hizmetinden yararlanabilmek için aşağıdaki linki tıklayınız:
http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/tr/e_sgk/sms_bilgilendirme
Aylık bağlamaya ilişkin süreç e-devlet üzerinden de takip edilebilmektedir.
İlk Aylık Hangi Bankadan Alınır?
Bankalar ile imzalanan protokoller kapsamında; 5510 sayılı Kanun ve diğer Kanunlar kapsamında Kurum tarafından ilk defa bağlanan gelir/aylıklar 01/08/2017 tarihinden itibaren ilgililerin emeklilik taleplerinde tercih ettiği bankalar ile ödenmektedir.
Gelir/Aylık Ödemeleri Nasıl Yapılmaktadır?
Gelir/aylık ödemeleri Banka Genel Müdürlükleri ile Kurumumuz arasında imzalanan protokoller çerçevesinde yapılır. 4/1-(a) kapsamında gelir veya aylık alan sigortalı ve hak sahiplerinin her ay ödeme dönemlerinde ödenen gelir veya aylıkları, ödeme günlerinin cumartesi ve pazar günü ile resmi tatil günlerine rastlaması halinde herhangi bir değişiklik yapılmaksızın normal ödeme gününde ödenecektir.
Kendi nam ve hesabına bağımsız çalışanlardan emekli ve hak sahiplerinin gelir/aylıkları tahsis numaralarının son rakamlarına göre ayın 25’i ila 28’incı günleri arasında 4 günde ödenir.
Gelir ve Aylıkların Konutta Ödenmesi
Emekli ve hak sahiplerinin gelir/aylıklarının konutta ödenmesi uygulaması ilk defa 2011 yılında başlatılmış olup, uygulamanın usul ve esasları PTT Genel Müdürlüğü ile Kurumumuz arasında imzalanan 05/01/2010 tarihli “Prim Tahsilatı ve Ödemelere İlişkin Protokol” ile belirlenmiştir.
Buna göre, halihazırda gelir ve aylık alanlardan, gelir ve aylıklarının konutta ödenmesini talep eden sigortalı ve hak sahiplerine hiçbir şarta bağlı olmaksızın ödemeleri kendi nam ve hesabına bağımsız çalışan sigortalılar için PTT işyerleri aracılığıyla konutlarında ödenir.
Bunun için Kurumumuza yazılı olarak dilekçe ile veya “ www.turkiye.gov.tr ” adresinden başvuruda bulunabilinir.
Aylık Alınan Banka Nasıl Değiştirilir?
Emekli, dul ve yetimler tarafından, banka/şube değişikliği için İl/Merkez Müdürlüklerimize verilecek dilekçe ile anlaşmalı bankalardan herhangi birisine aylıkların nakli yapılarak banka/şube değişikliği gerçekleştirilebilmektedir.
Ayrıca, banka/PTT şube değişikliği talepleri “www.turkiye.gov.tr” internet adresine T.C. kimlik numarası ve e-devlet şifresi ile yapılacak giriş sonrasında gerçekleştirilebilmektedir.
Aylık Ödenen Bankalar
1.Akbank T.A.Ş.
2.Albaraka Türk Katılım Bankası A.Ş.
3.Alternatifbank A.Ş.
4.Anadolubank A.Ş.
5.Burgan Bank A.Ş.
6.Denizbank A.Ş.
7.Fibabanka A.Ş.
8.QNB Finansbank A.Ş.
9.HSBC Bank A.Ş.
10.ICBC Turkey Bank A.Ş.
11.ING Bank A.Ş.
12.Kuveyt Türk Katılım Bankası A.Ş.
13.Odea Bank A.Ş.
14.Şekerbank T.A.Ş.
15.T.C. Ziraat Bankası A.Ş.
16.Turkish Bank A.Ş.
17.Türk Ekonomi Bankası A.Ş.
18.Türkiye Finans Katılım Bankası A.Ş.
19.Türkiye Garanti Bankası A.Ş.
20.Türkiye Halk Bankası A.Ş.
21.Türkiye İş Bankası A.Ş.
22.Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O.
23.Vakıf Katılım Bankası A.Ş.
24.Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.
25.Ziraat Katılım Bankası A.Ş.
26.Posta ve Telgraf Teşkilatı A.Ş. (PTT)
27.Türkiye Emlak Katılım Bankası A.Ş.
28.Aktif Yatırım Bankası A.Ş.